top of page

Ελκώδης κολίτιδα - ΙΦΝΕ

Η ελκώδης κολίτιδα είναι κι αυτή μια ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (ΙΦΝΕ), που προκαλεί πληγές (έλκη) στο παχύ έντερο. Πρόκειται για μια χρόνια νόσο, η οποία ωστόσο με σωστή αγωγή και παρακολούθηση μπορεί να τεθεί υπό μακροχρόνια ύφεση. 

​

Τα συμπτώματα της ασθένειας αναπτύσσονται συνήθως σταδιακά και όχι απότομα. Η βαρύτητα των συμπτωμάτων εξαρτάται από την έκταση του εντέρου που έχει προσβληθεί καθώς και από τον βαθμό της φλεγμονής. Κάποια από αυτά είναι η παρουσία αίματος στις κενώσεις, διάρροιες με παρουσία αίματος και πύου, άλγος και κράμπες στην κοιλιακή χώρα, πρωκτικός πόνος, καθώς και έπειξη προς αφόδευση. Πολλές φορές τα συμπτώματα συνοδεύονται από απώλεια βάρους, κόπωση και πυρετό. Οι περισσότεροι πάσχοντες εμφανίζουν ήπια συμπτωματολογία. Η πορεία της νόσου διαφέρει. Κάποιοι ασθενείς εμφανίζουν μεγάλες περιόδους ύφεσης. 

Η ασθένεια εμφανίζεται πιο συχνά σε άτομα ηλικίας 15 και 30 ετών ή άτομα άνω των 60 ετών. Είναι άγνωστης αιτιολογίας. Πιστεύουμε πως οφείλεται σε επίθεση του αμυντικού συστήματος του οργανισμού στο παχύ έντερο, πιθανά λόγω ομοιότητας με κυτταρικά τμήματα ιών ή βακτηρίων. Η κληρονομικότητα παίζει κάποιον ρόλο, καθώς υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης της νόσου εάν υπάρχει θετικό οικογενειακό ιστορικό, αν και οι περισσότεροι ασθενείς δεν έχουν συγγενή που να πάσχει. Η διατροφή και το στρες δεν αποτελούν παράγοντες πρόκλησης της ασθένειας ωστόσο μπορούν να πυροδοτήσουν ορισμένα συμπτώματα. 

Ανάλογα με το σημείο το οποίο προσβάλει, η ελκώδης κολίτιδα ταξινομείται ως:

  1. Ελκώδης πρωκτίτιδα: όταν έχει προσβληθεί ο πρωκτός. Συνήθως έχει πολύ ήπια συμπτωματολογία ενώ κάποιες φορές το μοναδικό σύμπτωμα μπορεί να είναι πρωκτική αιμορραγία. 

  2. Ορθοσιγμοείδιτιδα: όταν η ασθένεια προσβάλει το ορθό και το σιγμοειδές. Σε αυτή τη περίπτωση ο ασθενής εμφανίζει αιμορραγικές διάρροιες, και τεινεσμό.

  3. Αριστερή κολίτιδα: όταν προσβάλλεται το ορθό, το σιγμοειδές και το κατιόν έντερο. Προκαλεί πόνο και κράμπες στην αριστερή κοιλιακή χώρα, αιμορραγικές διάρροιες έπειξη προς αφόδευση

  4. Πανκολίτιδα: όταν προσβάλλεται το παχύ έντερο σε όλο το μήκος του. Τα συμπτώματα είναι πολύ πιο σοβαρά και περιλαμβάνουν πολλαπλές αιμορραγικές διάρροιες, σημαντική απώλεια βάρους, κόπωση και κοιλιακό άλγος.

Η ελκώδης κολίτιδα εμφανίζει αρκετές ομοιότητες με την νόσο του Crohn καθώς και με το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Ωστόσο υπάρχουν ορισμένες ειδοποιοί διαφορές για να τις ξεχωρίσουμε.

Η ελκώδης κολίτιδα προκαλεί φλεγμονή μόνο στο παχύ έντερο και όχι σε άλλα σημεία του πεπτικού συστήματος όπως η νόσος του Crohn.

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου εμφανίζει αρκετά κοινά συμπτώματα με την ελκώδη κολίτιδα ωστόσο δεν προκαλεί αιμορραγία, φλεγμονή και έλκη.

Μερικά από τα εργαστηριακά ευρήματα είναι η αναιμία, η λευκοκυττάρωση, και η αυξημένη ταχύτητα καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων. Για να πραγματοποιηθεί όμως η διάγνωση είναι απαραίτητη η ενδοσκόπηση του κατώτερου πεπτικού κατά την οποία μπορεί να γίνει λήψη ιστού για βιοψία. Η βιοψία είναι απαραίτητη για τη διάγνωση.  

Σε ασθενείς με χρόνια νόσο καλό είναι να πραγματοποιείται κολονοσκόπηση σε προγραμματισμένα μεσοδιαστήματα για την επιτήρηση της νόσου αλλά και για αποφυγή ανάπτυξης καρκίνου στο παχύ έντερο εξαιτίας της χρόνιας φλεγμονής.

Οι κυριότερες επιπλοκές της ασθένειας είναι οι εξής:

 

  1. Αιμορραγία που μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία 

  2. Αφυδάτωση

  3. Φλεγμονή, η οποία μπορεί να επηρεάσει τις αρθρώσεις, το δέρμα, και τους οφθαλμούς

  4. Παθήσεις ήπατος και χοληφόρων όπως η λιπώδης διήθηση του ήπατος, ηπατίτιδα και χολαγγειοκαρκίνωμα.

  5. Καρκίνος παχέος εντέρου, κυρίως σε χρόνιους ασθενείς και πιο συχνά σε άτομα με πανκολίτιδα.

  6. Οστεοπόρωση

 

Η αντιμετώπιση της νόσου είναι κυρίως  συντηρητική με χορήγηση φαρμάκων. Σπανίως θα απαιτηθεί χειρουργική εκτομή. Σκοπός της θεραπείας είναι η ελάττωση των συμπτωμάτων και η αποκατάσταση της φλεγμονής του εντέρου. 

Σε αυτό συμβάλλουν τα αντιφλεγμονώδη παράγωγα της ασπιρίνης όπως η μεσαλαζίνη και η σουλφασαλαζίνη. Η κορτιζόνη επίσης ως αντιφλεγμονώδες φάρμακο είναι πολύτιμο στον θεραπευτικό αλγόριθμο.

Σημαντική κατηγορία αποτελούν τα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, όπως η αζαθειοπρίνη και η κυκλοσπορίνη. Η ανασοκατασταλτική θεραπεία είναι ασφαλής, αποτελεσματική και μπορεί να χορηγηθεί για μεγάλα διαστήματα χωρίς επιπλοκές, μιας και είναι πολύ καλά μελετημένα σκευάσματα.

Η πιο σύγχρονη κατηγορία φαρμάκων είναι οι βιολογικοί παράγοντες. Είναι ενέσιμα φάρμακα που μπλοκάρουν συγκεκριμένα μόρια στον κύκλο της φλεγμονής. Η θεραπεία με βιολογικούς παράγοντες εφαρμόζεται εδώ και δεκαετίες με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. Σε αυτή την κατηγορία φαρμάκων υπάρχει εκτεταμένη έρευνα με αποτέλεσμα την συχνή κυκλοφορία νέων σκευασμάτων.

Σε περιπτώση μη ανταποκρινόμενης, βαριάς μορφής πανκολίτιδας, που συνοδεύεται από τοξικό μεγάκολο, πιθανά να χρειαστεί χειρουργική εκτομή του παχέος εντέρου.

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

 

Ερ. Τι τροφές πρέπει να αποφύγω;

Απ. Όταν η νόσος είναι σε ύφεση η δίαιτα είναι ελεύθερη. Σε περιόδους έξαρσης καλό είναι να αποφεύγονται τα βαριά γεύματα και να προτιμώνται εύπεπτες τροφές.

 

Ερ: Πότε θα διακόψω τη θεραπεία μου;

Απ: Η θεραπεία ορίζεται από τον ιατρό και η διάρκειά της ποικίλει. Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η έκταση της νόσου, η ανταπόκριση στην θεραπεία και άλλους παράγοντες. Σοφό είναι η απόφαση για διακοπή της θεραπείας να μην ληφθεί πρόωρα.

 

Ερ: Πώς επηρεάζει το άγχος την κολίτιδα?

Απ: Το άγχος μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα μερικές φορές, αλλά δεν αλλάζει την φυσική πορεία της νόσου.

 

Ερ: Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του παχέος εντέρου;

Απ: Η χρόνια ελκώδης κολίτιδα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου, ιδίως όταν η φλεγμονή δεν ελέγχεται επαρκώς και όταν η έκταση της προσβολής είναι μεγάλη. Η λύση είναι η συστηματική ενδοσκοπική εξέταση του παχέος εντέρου για την αναγνώριση και εκτομή πρώιμων, προκαρκινικών, βλαβών.

bottom of page