top of page

Αχαλασία οισοφάγου. 

Η Αχαλασία (Α+χαλασία: δηλαδή αδυναμία χάλασης) του οισοφάγου είναι μια κινητική διαταραχή του οισοφάγου που χαρακτηρίζεται από απουσία περισταλτισμού στο σώμα του οισοφάγου και αδυναμία χαλάρωσης του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα. Η αχαλασία είναι μια σπάνια νόσος που προσβάλει 1 ατομο/100.000 ανά έτος. Παρουσιάζεται δε συχνότερα στις ηλικίες 20-30 και 60-70 ετών.

Η νόσος είναι άγνωστης αιτιολογίας και προκαλείται από βλάβη των νευρικών κυττάρων που ρυθμίζουν την κινητικότητα και τον μυϊκό τόνο του οισοφάγου. Η βλάβη αυτή θεωρούμε πως είναι ιογενούς ή αυτοάνοσης αρχής. Η λοίμωξη από το παράσιτο Τρυπανόσωμα cruzi μπορεί να προκαλέσει παραπλήσια κλινική εικόνα, ονομάζεται Νόσος Chagas και ενδημεί στην Κεντρική και Νότια Αμερική. Η αδυναμία χαλάρωσης του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα προκαλεί δυσκολία στην προώθηση της τροφής προς τον στόμαχο οπότε παρουσιάζεται δυσκολία στην κατάποση που επιδεινώνεται προοδευτικά, αναγωγές, οπισθοστερνικό άλγος, έμετος, χρόνιος βήχας, πνευμονία από εισρόφηση, απώλεια βάρους.

Η διάγνωση πολλές φορές μπορεί να τεθεί με μεγάλη βεβαιότητα από το ιστορικό. Ειδικότερες εξετάσεις είναι η ενδοσκόπηση ανωτέρου πεπτικού (γαστροσκόπηση), κατά την οποία διαπιστώνεται απουσία περισταλτισμού στο σώμα του οισοφάγου και δυσκολία κατά τη δίοδο δια του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα. Επιπλέον αποκλείονται άλλες καταστάσεις που μπορεί να παρουσιάσουν παρόμοια συμπτώματα όπως στενώσεις ή όγκοι του οισοφάγου ή της καρδιοοισοφαγικής συμβολής. Άλλες εξετάσεις που συνήθως πραγματοποιούνται είναι η ακτινοσκόπηση του οισοφάγου (οισοφαγογράφημα) και η μανομετρία, κατά προτίμηση υψηλής ευκρίνειας, του οισοφάγου. Η ακτινοσκόπηση του οισοφάγου συνήθως αποκαλύπτει διάταση του σώματος του οισοφάγου με ομαλή στένωση "δίκην ράμφους πτηνού" στο όριο με τον στόμαχο. Η μανομετρία του οισοφάγου είναι καθοριστική στη διάγνωση της αχαλασίας και αποκαλύπτει τις σταθερά υψηλές πιέσεις στον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα.

 

Η θεραπεία είναι φαρμακευτική, ενδοσκοπική ή χειρουργική.

Η χορήγηση χαλαρωτικών των λείων μυϊκών ινών όπως νιτρώδη ή αναστολείς των διαύλων ασβεστίου έχουν πολύ περιορισμένη αποτελεσματικότητα και αρκετές παρενέργειες.  Η χρήση τους κατά συνέπεια είναι περιορισμένη.

Η πρώτη ενδοσκοπική θεραπεία που εφαρμόσθηκε ήταν η διαστολή του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα με ειδικό μπαλόνι συνήθως στα 30mm. Τα πρώιμα αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά αν και συνήθως εντός του έτους η μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών υποτροπιάζει. Παρόλα αυτά, ένα ικανό ποσοστό ασθενών μπορεί να μην χρειαστεί άλλη παρέμβαση και να έχει μακροχρόνιο αποτέλεσμα.

Η ενδοσκοπική έγχυση Botox (βουτυλική τοξίνη Α) στον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα εφαρμόζεται για πάνω από 25 χρόνια. Έχει ικανοποιητικά αποτελέσματα τουλάχιστον για τα πρώτα 1-2 χρόνια, συνήθως όμως μετά υποτροπιάζει. Επιπλέον φαίνεται πως η ίνωση που προκαλείται από την τοξίνη στην περιοχή, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα κατά τη διάρκεια της μυοτομής, εφόσον χρειαστεί να γίνει άλλη παρέμβαση στο μέλλον.

Η τελευταία ενδοσκοπική μέθοδος για τη θεραπεία της αχαλασίας είναι η ενδοσκοπική μυοτομή (ΡΟΕΜ). Η μέθοδος περιγράφηκε το 2008 και περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός τούνελ στον υποβλεννογόνιο χιτώνα του οισοφάγου και στη συνέχεια ενδοσκοπική μυοτομή του μυϊκού χιτώνα του οισοφάγου. Η επέμβαση ολοκληρώνεται με τη συρραφή του σημείου εισόδου στο υποβλεννογόνιο τούνελ. Όλη η επέμβαση πραγματοποιείται από το στόμα και χωρίς εξωτερικές τομές. Τα αποτελέσματα είναι εφάμιλλα ή και καλύτερα από αυτά της χειρουργικής μυοτομής. Στις ημέρες μας τείνει να αντικαταστήσει επιτυχώς την χειρουργική μυοτομή κατά Heller.

Η χειρουργική θεραπεία είναι η μυοτομή κατά Heller. Στην περίπτωση αυτή γίνεται μυοτομή από την εξωτερική επιφάνεια του οισοφάγου. Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί λαπαροσκοπικά και  έχει μακροχρόνια αποτελεσματικότητα. 

bottom of page